انتخاب ورزش ایران در دولت سیزدهم، راه یا بیراهه؟ - وبلاگ پرودا

به گزارش وبلاگ پرودا، توسعه ورزش همگانی، ورزش قهرمانی و حرفه ای، ورزش بانوان و هم ورزش تربیتی مهم ترین سرفصل های وزارت ورزش و جوانان در حوزه ورزش را تشکیل می دهند که دستیابی به آن جز با مدیریت صحیح، به کار گیری نیروی انسانی کارآمد، متخصص و با دانش میسر نخواهد بود.

به گزارش وبلاگ پرودا، مدت طولانی است که ورزش جهان در جهت توسعه گام برداشته و نه تنها به اسم یک ضرورت اجتناب ناپذیر برای ارتقاء سلامت مردم شناخته شده بلکه ابعاد گسترده تری پیدا نموده که شاید مهم ترین آن را بتوان به حوزه اقتصادی مرتبط دانست و به اسم یک جهت عایدیزا توجه فعالان اقتصادی را به خود جلب نموده است. جامعه سالم چه از نظر جسمی و چه از نظر ذهنی جز با سلامت بدنی افراد حاصل نمی گردد و یکی از مهم ترین دلایل نشاط اجتماعی توجه ویژه به ورزش و فعالیت بدنی است.

مورد بسیار مهم دیگر اینکه در حوزه ورزش همگانی، کشورها به این نتیجه دست یافته اند که پیشگیری بهتر از درمان است و با برجسته کردن اهمیت ورزش برای مردم سرزمین خود اینگونه ابتلای آن ها را به انواع بیماری ها به ویژه بیماری های زمینه ای کاهش داده اند.

شاید بتوان مهم ترین ماموریت وزارت ورزش را توسعه ورزش همگانی قلمداد کرد، جایی که با توجه به آمارها در حوزه کم تحرکی شرایط برای مردم ایران حکایت از یک هشدار جدی دارد؛ هشداری که عدم توجه به آن جز مرگ و میر نتیجه ای در پی نخواهد داشت و سهل انگاری در این خصوص باعث شده طی سال های اخیر شاهد وخیم شدن شرایط سلامت مردم باشیم و ادامه این فرایند در سال های آینده فاجعه ای جبران ناپذیر را در پی خواهد داشت.

میانگین شیوع کم تحرکی در کشور به 56 درصد رسیده است و در این بین کم تحرکی، عامل 82 درصد از مرگ و میرها در ایران است و به طور حتم این شرایط متناسب با شیوع ویروس کرونا تشدید می گردد و این درحالی است که کم تحرکی در بین زنان 64 درصد و سهم کم تحرکی در بین مردان 46 درصد است؛ بنابراین چاره ای جز توسعه ورزش همگانی که تمامی زنان و مردان را در تمامی رده های سنی تشکیل می دهد پیش روی دولتمردان و به ویژه مسئولان وزارت ورزش و جوانان وجود ندارد.

در حوزه ورزش قهرمانی هم اگر قصد داریم در جهت درست گام برداریم، باید توسعه ورزش مدارس به اسم مهم ترین مسئله در دستور کار قرار گیرد چرا که در زمینه ورزشی و در حوزه تربیت بدنی در مدارس، فلسفه وجودی اشتباهی را مدنظر قرار داده ایم و اگر قصد داریم در میادین بین المللی ورزش به نتایج مطلوب دست یابیم، احتیاجمند مشارکت جدی ورزش دانش آموزی خواهیم بود و در صورتی که این هدف گذاری محقق نگردد اتفاقی در خصوص صندلی ایران در میادین بین المللی رخ نخواهد داد و شرایط جدیدی را تجربه نخواهیم کرد و همین روال، همانند گذشته ادامه پیدا می نماید.

وزارت ورزش و جوانان در تاریخ هشتم دی ماه 1389 و پس از ادغام سازمان تربیت بدنی و سازمان ملی جوانان در مجلس هشتم تشکیل شد و از آن موقع تا کنون راهنمایی آن بر عهده محمد عباسی (وزیر دولت دهم)، رضا صالحی امیری (سرپرست در دولت یازدهم)، محمد شریعتمداری (سرپرست در دولت یازدهم)، محمود گودرزی (وزیر دولت یازدهم)، نصرالله سجادی (سرپرست در دولت یازدهم) و مسعود سلطانی فر (وزیر دولت یازدهم و دوازدهم) بود و حمید سجادی با کسب رای اعتماد از مجلس یازدهم به اسم چهارمین وزیر ورزش ایران انتخاب شد.

اهداف تشکیل وزارت ورزش و جوانان، مطابق با قانون اهداف، وظایف و اختیارات این وزارتخانه در حوزه ورزش در هفت محور اصلی خلاصه می گردد که شامل توسعه و تعمیم ورزش همگانی، توسعه و ارتقای ورزش قهرمانی، ساماندهی و توسعه ورزش حرفه ای، حمایت و تقویت ورزش تربیتی، توسعه و تقویت ورزش بانوان، تحکیم و تقویت معنویت و ارزش های اخلاقی و منش پهلوانی در ورزش مبتنی بر فرهنگ اسلامی- ایرانی و هم ارتقاء و ترویج شایستگی های فنی- حرفه ای در جامعه ورزش است.

در تعریف ورزش تربیتی آمده است؛ ورزشی که از سوی خانواده، باشگاه رسمی و نهادهای رسمی آموزشی به ویژه مهدهای کودک، مدارس و دانشگاه ها به صورت برنامه ریزی شده پیگیری می گردد و هدف آن توسعه مهارت های حرکتی ورزشی پایه است. ورزش قهرمانی حوزه رقابتی سازمان یافته تعریف شده که با توجه به مقررات خاص هر رشته برای ارتقای نصاب (رکورد) های ورزشی و کسب رتبه یا نشان (مدال) انجام می گردد و در شرح ورزش حرفه ای اسم شده که ورزشی است سازمان یافته که با رعایت مقررات خاص هر رشته با هدف کسب انتفاع اقتصادی ورزشکار و سایر ذی نفعان در راستای توسعه اقتصادی و اجتماعی انجام می گردد.

وزارت ورزش چه اقداماتی باید انجام دهد؟

بر اساس قانون اهداف، وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان، وظایف قانونی این وزارتخانه در حوزه ورزش شامل 25 بند است که اقدام در جهت بهره مندی اقشار مختلف جامعه از برنامه ها و فعالیت های ورزشی به منظور تحقق تربیت بدنی رایگان برای همه در تمام سطوح، تهیه و تدوین برنامه های میان مدت و سالانه ورزش کشور با استفاده از ظرفیت دستگاه های ذیربط و نظارت بر حسن اجرای آن ها و استفاده از ظرفیت های آموزشی و پژوهشی و بهره مندی از دانش فنی و کاربردی حوزه تربیت بدنی و علوم ورزشی موجود کشور به منظور ارتقای علمی ورزش سه مورد ابتدایی آن است.

ترویج ارزش ها و موازین اسلامی و ارزش های فرهنگی- اخلاقی، انقلابی، منش پهلوانی در ورزش، جذب، ساماندهی و تسهیل مشارکت، تشویق و حمایت از سرمایه گذاری داخلی و خارجی به منظور توسعه ورزش کشور، معین چهارچوب ها و دستورالعمل اجرائی فعالیت های ورزشی و نظارت بر حسن اجرای آن ها کشف، پرورش و حمایت از استعدادها در ورزش و هم مناسب سازی اماکن و فضاهای ورزشی جهت بهره برداری و حضور بانوان و خانواده ها و معلولان جسمی و حرکتی پنج مورد دیگر از وظایف این وزارتخانه در حوزه ورزش را تشکیل می دهد.

تسهیل دسترسی مردم برای تماشای مسابقات ورزشی مهم بین المللی و ملی در مکان های عمومی و محیط های ورزشی روستایی و شهری کشور، نظارت بر حسن اجرای برنامه ها و فعالیت های ورزشی تمامی دستگاه های اجرایی و بخش های غیردولتی و ارزیابی عملکرد آن ها و ارائه گزارش به مراجع ذیربط، صدور و لغو مجوز فعالیت رشته و سبک های ورزشی در قالب فدراسیون ها، انجمن ها، کمیته ها و سایر تشکل های مربوط سه مورد دیگر از وظایف تعریف شده است.

دو مورد دیگر از وظایف تعریف شده، صدور و لغو پروانه تاسیس و فعالیت اتحادیه باشگاه های ورزشی، باشگاه ها، اماکن و مراکز ارائه دهنده خدمات ورزشی و تندرستی پس از آنالیز صلاحیت های عمومی، اخلاقی، علمی و حرفه ای و نظارت بر فعالیت آن ها (فعالیت های رسمی تربیت بدنی مدارس، دانشگاه ها، حوزه های علمیه به جز فعالیت باشگاه های ورزشی آنها از شمول این بند مستثنی است) و هم حمایت، نظارت و هماهنگ سازی فعالیت های تمامی نهادهای ورزشی اعم از کمیته ملی المپیک، کمیته ملی پارالمپیک، فدراسیون ها، انجمن ها، هیات ها و کمیته های ورزشی به منظور حسن اجرای وظایف است.

توسعه ارتباطات و حمایت از حضور نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در مجامع ورزش بین المللی و عضویت یا نمایندگی در سازمان ها و مجامع بین المللی ورزشی با هماهنگی و همکاری وزارت امور خارجه و هم تهیه طرح آمایش سرزمینی ورزش کشور به وسیله وزارت حداکثر شش ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون طبق قوانین مربوطه موارد 14 و 15 وظایف وزارت ورزش و جوانان در حوزه ورزش را شامل می گردد.

تامین متناسب و متوازن زیرساخت ها، امکانات و نیروی انسانی مورد احتیاج توسعه ورزش در سطح کشور، تهیه و تدوین آئین نامه ها و دستورالعمل های مربوط به اعزام ورزشکاران و مربیان به خارج از کشور و بعلاوه ورود ورزشکاران، مربیان و تیم های ورزشی خارجی به داخل کشور و نظارت بر حسن اجرای آن 2 مورد دیگر از وظایف است.

احیاء و تقویت ورزش های ملی و روستایی و بازی های بومی، محلی و توسعه زیرساخت های آن و کوشش برای ارتقاء و ترویج جهانی آنها با هماهنگی دستگاه های ذی ربط، ارتقاء و تقویت صندلی ورزش قهرمانی کشور در عرصه های جهانی و بین المللی و هم ایجاد فرصت های مناسب و عادلانه برای توسعه ورزش بانوان و معلولان وظایف شماره 18، 19 و 20 این وزاتخانه در حوزه ورزش است.

تهیه و ارائه استانداردها و معیارهای تخصصی مربوط به احداث و بهره برداری از اماکن و تجهیزات ورزشی در کشور و نظارت بر حسن اجرای آن، فراهم کردن بستر و امکانات لازم جهت ورزش همگانی با رویکرد ورزش آسان، مقرون به صرفه و در دسترس برای عموم مردم و هم همکاری و هماهنگی با بخش گردشگری و محیط زیست در بهره گیری از ظرفیت های ورزشی کشور سه مورد دیگر از این وظایف است.

دو وظیفه پایانی وزارت ورزش و جوانان در حوزه ورزش، شامل معین تعرفه و قیمت ارائه خدمات ورزشی و تندرستی و هزینه صدور پروانه باشگاه و مجوز احداث استادیوم به وسیله وزارت پس از تصویب هیات وزیران به صورت سالانه و نظارت بر حسن اجرای آن ها و هم ایجاد، نگهداری، بهره برداری و تجهیز اماکن ورزشی است.

اختیارات قانونی وزارت ورزش

اختیارات وزارت ورزش و جوانان در حوزه ورزش بر اساس قانون اهداف، وظایف و اختیارات این وزارتخانه در هشت محور خلاصه شده است که به ترتیب شامل حمایت از برنامه ها و فعالیت های فرهنگی، آموزشی و پژوهشی مرتبط با حوزه تربیت بدنی و ورزش کشور، کسب عایدیهای پایدار از محل تبلیغات رسانه ای و محیطی ناشی از پخش مسابقات ورزشی و فروش بلیط برای فدراسیون ها و باشگاه های ورزشی است.

علاوه بر این موارد، واریز عواید حاصل از بهره برداری و اجاره مجموعه ها، اماکن و اراضی متعلق به وزارت ورزش و سایر عایدیهای ناشی از قوانین و مقررات مصوب مربوطه، به حساب عایدی عمومی نزد خزانه داری کل کشور و تخصیص معادل وجوه واریزی به وزارت در قالب بودجه های سنواتی طی ردیف اختصاصی جهت تحقق اهداف و وظایف محوله در این قانون دیگر اختیاری است که این وزارتخانه می تواند بر اساس آن عمل کند.

بهره برداری از اراضی و فضاهای مورد احتیاج وزارت ورزش برای امور ورزشی در سطح خشکی، آبی و هوایی با رعایت قوانین و مقررات موضوعه، پیش بینی تسهیلات و به کارگیری تمهیدات لازم جهت تشویق و توسعه فعالیت های بخش خصوصی با هدف توسعه مشارکت مردمی و توسعه نهضت داوطلبانه در حوزه ورزش و هم بهره مندی از ظرفیت خیرین ورزش یار و تسهیل شرایط مشارکت آنان در اداره اماکن ورزشی خیرساز سه اختیار قانونی دیگر این وزارتخانه بر اساس قانون است.

یاری به تامین هزینه های برگزاری مسابقات و مراسم و رویدادهای ورزشی و اعطای جوایز و یاری به قهرمانان، فدراسیون ها، انجمن ها، هیات های ورزشی و باشگاه های فعال در زمینه های مختلف ورزشی به جز ورزش حرفه ای از محل اعتبارات سنواتی بودجه کل کشور در چهارچوب مصوبات هیات وزیران و هم تسهیل فعالیت دانش آموختگان علوم ورزشی در مراکز و باشگاه های ورزشی برای ارائه خدمات مطلوب به جامعه و نظارت مستمر بر آن دو اختیار قانونی دیگر وزارت ورزش و جوانان در حوزه ورزش بر اساس قانون اهداف، وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان است.

مدیریت ورزش ایران احتیاجمند چه تغییراتی است؟

روی کار آمدن دولت سیزدهم و انتخاب چهارمین وزیر ورزش و جوانان شرایط جدیدی را برای ورزش کشور رقم زده است و جامعه ورزش چشم انتظار اقدامات اثرگذار و مطلوبی هستند که ماحصل آن تغییر وضع موجود و حرکت در جهتی روشن و دستیابی به آینده ای موفقیت آمیز است. در این بین اما توجه به استفاده از افراد متخصص مهم ترین فاکتوری است که باید در وزارت ورزش و جوانان مدنظر قرار گیرد و ورزش کشور دیگر به اسم یک حیات خلوت تلقی نگردد و شاهد اتفاقات خوشایند در این حوزه باشیم.

به طور حتم استفاده از افرادی که کارنامه آن ها معین است و طی سال های گذشته صرفا در پی منافع شخصی خود بوده اند و با رفتن یک وزیر و آمدن وزیری دیگر نظرشان تغییر می نماید، دستاوردی جز تباهی و ناکارآمدی برای ورزش کشور به همراه ندارد؛ همان هایی که در حوزه تربیت بدنی به دور از تخصص آکادمیک و تجربی، فرسنگ ها از علم روز ورزش جهان فاصله دارند و تنها کارکردشان مدح و ستایش افراد بالادستی است و بارها امتحان خود را پس داده اند.

اگر وزارت ورزش و جوانان و سکاندار اصلی راهنمایی آن، هدفی جز تغییر و دستیابی به موفقیت بر اساس برنامه ریزی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت ندارد، باید با رویکرد قبلی و فعلی خداحافظی کند و بدور از تغییرات اتوبوسی، صرفا با حفظ افراد توانمند در بدنه وزارت ورزش و جوانان و جذب افراد متخصص، با دانش و تجربه، شرایطی را رقم بزند که ورزش ایران در جهت جدیدی گام بردارد و در نهایت توسعه ورزش همگانی، ورزش قهرمانی و حرفه ای، ورزش بانوان و هم ورزش تربیتی را رقم بزند.